VIÊM MÔ TẾ BÀO (CELLULITIS)

2. Nguyên nhân

- Tình trạng này xảy ra khi vi khuẩn, thường là liên cầu khuẩn (streptococcus) và tụ cầu (staphylococcus), xâm nhập vào các lớp dưới bề mặt da qua vết thương hở như vết cắt, lở loét trên da, vết bỏng hay vết đốt/cắn. Trong đó, tỷ lệ nhiễm khuẩn Staphylococcus aureus kháng methicillin (MRSA) đang gia tăng. Người bệnh nếu bị viêm do MRSA có thể dẫn đến phồng rộp da và nhiễm trùng nghiêm trọng hơn so với nhiễm các loại vi khuẩn khác.

- Khi vi khuẩn xâm nhập xuống dưới bề mặt da, chúng sẽ bắt đầu sinh sôi và tạo ra các hóa chất gây viêm ở đó, gây ra các triệu chứng bệnh.

- Viêm mô tế bào thường phát triển tại các khu vực dễ sưng (phù nề), có lưu lượng máu kém hoặc phát ban da tạo ra các vết nứt trên da, chẳng hạn như khi nhiễm nấm nông ở chân. Lưu ý, viêm mô tế bào quanh hốc mắt có thể lan đến não nếu không được điều trị nhanh chóng, kịp thời bằng kháng sinh.

3. Những yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng bị viêm mô tế bào

- Chấn thương. Bất kỳ vết cắt trên da, gãy xương, bỏng hay trầy xước đều có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển.

- Hệ miễn dịch suy yếu. Một số vấn đề sức khỏe làm suy giảm hệ miễn dịch chẳng hạn như bệnh đái tháo đường, bệnh bạch cầu và HIV/AIDS có thể khiến nhiễm trùng dễ xảy ra hơn. Một số loại thuốc cũng có khả năng gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của bạn.

- Các bệnh da liễu khác. Các vấn đề như chàm (eczema), nấm bàn chân hay zona có thể tạo ra những vết rách nhỏ trên da, mở đường cho vi khuẩn xâm nhập.

- Tình trạng sưng mạn tính ở cánh tay hay chân (phù mạch bạch huyết), đôi khi xảy ra sau khi phẫu thuật.

- Từng có tiền sử bị viêm mô tế bào trước đây sẽ khiến nguy cơ tái phát cao hơn.

- Béo phì. Thừa cân hoặc béo phì cũng làm tăng nguy cơ phát triển tình trạng nhiễm trùng da này.

4. Cách chẩn đoán viêm mô tế bào

- Bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán sau khi quan sát các triệu chứng trên da. Một vài trường hợp, sẽ làm xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm  khác để giúp loại trừ các vấn đề khác nếu còn cảm thấy nghi ngờ.

-Bác sĩ thường phải phân biệt giữa viêm mô tế bào với các vấn đề khác cũng gây sưng, đỏ da, như:

Bệnh chàm

Nấm da (hắc lào)

Phát ban do thuốc

Bệnh vẩy nến

Xơ cứng mỡ dưới da

Viêm tĩnh mạch huyết khối

Tổn thương sau xạ trị

5. Điều trị

5.1. Điều trị y khoa

- Người bệnh thường phải sử dụng một loại thuốc kháng sinh đường uống theo chỉ định của bác sĩ. Trong vòng 3 ngày kể khi bắt đầu uống thuốc, bạn nên thông báo cho bác sĩ biết tình trạng nhiễm trùng có đang đáp ứng tốt với kháng sinh đang dùng không. Thời gian cho một đợt điều trị bằng kháng sinh theo đơn bác sĩ thường là 5–10 ngày, có khi 14 ngày.

- Hầu hết trường hợp, các dấu hiệu và triệu chứng bệnh sẽ biến mất sau một vài ngày.

- Tuy nhiên, bạn có thể cần nhập viện và tiếp nhận thuốc kháng sinh qua đường tĩnh mạch nếu:

·      Các triệu chứng bệnh không đáp ứng hiệu quả với kháng sinh đường uống

·      Các dấu hiệu và triệu chứng bệnh đã lan rất rộng

·      Sốt cao

- Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc có tác dụng tiêu diệt cả liên cầu và tụ cầu khuẩn. Bạn chỉ cần uống thuốc theo đúng hướng dẫn và phác đồ điều trị, ngay cả khi cảm thấy các triệu chứng đã cải thiện.

- Bạn cũng nên nâng cao khu vực có vùng da bị tổn thương. Điều này giúp rút ngắn thời gian phục hồi.

5.2. Các biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà

- Chườm mát vùng da bị ảnh hưởng thường xuyên có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn

- Hỏi ý kiến bác sĩ về việc dùng thuốc giảm đau không kê đơn

- Nâng khu vực bị tổn thương da lên cao

- Hỏi ý kiến bác sĩ nếu muốn sử dụng các sản phẩm hỗ trợ như tất (vớ) nén, băng thun

6. Cách phòng ngừa viêm mô tế bào

- Bác sĩ có thể cho bạn sử dụng kháng sinh phòng ngừa nếu tình trạng này từng tái phát nhiều lần. Để giúp ngăn ngừa bệnh này và các nhiễm trùng khác, bạn hãy thực hiện các biện pháp phòng ngừa khi có vết thương ngoài da:

·      Rửa vết thương hàng ngày với xà phòng và nước

·      Sử dụng kem hoặc thuốc mỡ giúp bảo vệ vùng da bị tổn thương

·      Che vết thương bằng băng gạc và thay băng mỗi ngày

·      Theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng như đỏ, đau, chảy dịch…

- Những người mắc bệnh đái tháo đường và có hệ tuần hoàn không tốt cần có nhiều biện pháp phòng ngừa hơn để ngăn tổn thương trên da, ví dụ:

·      Kiểm tra bàn chân hàng ngày

·      Giữ ẩm làn da thường xuyên

·      Cắt móng tay, móng chân cẩn thận

·      Bảo vệ tay và chân cẩn thận

·      Điều trị nhiễm trùng trên da kịp thời